فهرست مطالب
مجله پژوهش های دانش زمین
پیاپی 1 (بهار 1389)
- تاریخ انتشار: 1389/03/10
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 1فرسایش و شستشوی رسوبات سطحی موجب از دست رفتن منابع خاک شده و پرشدن سریع سدها و تهدید سایر فعالیتهای انسانی را به دنبال دارد. بدیهی است که میزان فرسایش در درجه اول وابسته به ویژگی های ژئومورفولوژی حوضه های آبخیز و سپس نحوه دخالتهای انسانی است. محدوده تحت بررسی حوضه قزقنچای از زیرحوضه های حبله رود و شاخه اصلی نم رود می باشد. این حوضه مساحتی درحدود 235/144 هکتار را در برمی گیرد. در این پژوهش برای بررسی میزان فرسایش ابتدا متغیرهای موثر از طریق کارهای میدانی و مشاهدات غیرمستقیم با استفاده از تصاویر ماهواره ای، عکس های هوایی و نیز سایر منابع گردآوری و مورد مطالعه قرار گرفته است. این داده ها با استفاده از تکنیک ها و نرم افزارهای GIS تجزیه و تحلیل شده و در نهایت جهت دستیابی به نتیجه از روش های برآورد فرسایش و با استفاده از روش امتیازدهی وتلفیق تاثیر گزاری عوامل ژئومورفیک انجام پذیرفته و از طریق آن میزان فرسایش درحوضه آبخیز مورد مطالعه برآورد گردیده است. نتایج نشان می دهند که میزان رسوب دهی سالانه حوضه معادل 24/14011 تن در هکتار می باشد. مقایسه زمانی داده های رسوب و تلفیق آن با گسترش کاربری های انسانی در حوضه نیز نشانگر آن است که توسعه فعالیتهای انسانی در افزایش رسوبدهی حوضه بی تاثیر نبوده است به طوری که بخش عمده این رسوب از بخشهای میانی حوضه که از درجه توسعه یافتگی بیشتری برخوردار است تامین می شود.کلیدواژگان: فرسایش، تولید رسوب، حوضه قزقنچای، ژئومورفولوژی، سد نم رود
-
صفحه 18سالیانه نزدیک 2 میلیارد تن از خاکهای با ارزش کشور به هدر می رود و خسارت هنگفتی معادل 1012 5/18 ریال بر کشور وارد می شود. ممانعت از این خسارت، به اتخاذ روش مناسب در جلوگیری از فرسایش و حرکت رسوب دارد که لازمه آن، وجود اطلاعات دقیق در زمینه شدت فرسایش، در سطح حوضه های آبخیز است. کمبود آمار و اطلاعات در زمینه فرسایش خاک و تولید رسوب، مسئله ای است که باعث شده، این تحقیق با هدف آگاهی از وضعیت فرسایش، شدت تولید رسوب و همچنین ارزیابی کارآیی مدلهای تجربی پسیاک ،ایی پی ام و فائو در مقایسه با رسوب اندازه گیری شده و نقشه فرسایش حوضه آبخیز مریم نگار، انجام بگیرد، تا مدلی متناسب با شرایط محیطی این نواحی شناسایی گردد. در این پژوهش داده های مورد نیاز، از طریق مشاهدات میدانی، نقشه های موجود، آمار ایستگاه های هواشناسی و هیدرومتری تامین شد. بعد از وارد کردن نقشه ها به محیط نرم افزار ILWIS و زمین مرجع کردن آنها، لایه های مورد نیاز رقومی و پایگاه اطلاعاتی برای آنها ایجاد شد. در نهایت با استفاده از جداول ارائه شده در هر یک از مدلهای مورد بررسی، امتیازات متناسب برای نواحی همگن استخراج و با تلفیق لایه های ذکر شده با توجه به رابطه های ارائه شده در هر یک از مدلها، نقشه پهنه بندی شدت فرسایش برای منطقه تهیه شد. نقشه های استخراج شده از مدلها با نقشه فرسایش حوضه آبخیز به صورت همپوشانی، مقایسه و مدل پسیاک به عنوان مدل بهینه از نظر پهنه بندی شدت فرسایش انتخاب شد. از نظر برآورد مقدار رسوب نیز مدل پسیاک ، به عنوان مدل مناسب جهت برآورد میزان رسوب در حوضه مورد مطالعه شناخته شد. شایان ذکر است که با استفاده از مدل فوق مقدار فرسایش در حوضه مورد مطالعه 115495 تن در سال و درصد مساحت شدت فرسایش در پنج طبقه خیلی کم، کم، متوسط، زیاد و خیلی زیاد، به ترتیب معادل 22/3، 37/43، 33/36، 45/13، و 63/3 برآورد شده است.کلیدواژگان: فرسایش خاک، رسوب، پهنه بندی، مدلهای تجربی فرسایش، حوضه آبخیز مریم نگار
-
صفحه 35بافت مرکزی شهرهای سنتی تاریخی ایران در پی تحولات همه جانبه سیاسی اقتصادی چند دهه اخیر دچار تغییر و دگرگونی شده اند. این تغییرات در دهه های اخیر با فرسودگی کالبدی کارکردی شهری همراه بوده است. تلاش در جهت بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده به ویژه در بخش مرکزی شهرها با نگرش راهبردی ، یکپارچه و بر اساس فرآیند برنامه ریزی گام به گام و مدیریت جامع نگر مبتنی بر سرمایه های اجتماعی به نوبه خود موجب ساماندهی بافت و آمایش محله ای می گردد. این مقاله کوشیده است تا با کاربرد مدل SWOT مهمترین ویژگی فرسودگی بافت و راهکارهای مناسب برای بهسازی و نوسازی بافت مرکزی شهر زنجان را به بحث بگذارد.کلیدواژگان: بافت فرسوده مرکز شهر، بازسازی، فرسودگی کالبدی، کارکردی، بهسازی و نوسازی
-
صفحه 55سازند فهلیان توالی کربناته با سن کرتاسه پایینی است که در حوضه رسوبی زاگرس به طور گسترده نهشته شده است. سازند فهلیان در مقطع تحت الارضی چاه های 307 از میدان نفتی اهواز و 32 از میدان نفتی آب تیمور مورد مطالعه قرار گرفته است. مطالعات پتروگرافی و آنالیز رخساره ها منجر به شناسایی 17 میکروفاسیس گردید. این میکروفاسیسها در یک محیط رمپ کربناته تک شیب و در 4 کمربند رخساره ای شامل پهنه های جزر و مدی، لاگون، سد و دریای باز نهشته شده اند. تغییرات نسبی سطح آب دریا در حین تشکیل نهشته های سازند فهلیان منجر به تشکیل سه سکانس رسوبی درجه سوم با مرزهای نوع اول و دوم گردیده است. این سکانسها بر اساس آنالیز رخساره ها و شناسایی الگوی انباشتگی پیشرونده و پسرونده رسوبات شناسایی گردید. مرز پایینی سکانس اول در هر دو مقطع از نوع اول بوده و بقیه مرزها از نوع دوم می باشد. سطوح حداکثر پیشروی در سازند فهلیان مطابق با سطوح حداکثر پیشروی در زمان های معادل در پلت فرم عربی می باشد.کلیدواژگان: فهلیان، کرتاسه پایینی، میکرو فاسیس، رمپ کربناته، چینه نگاری سکانسی
-
صفحه 75در این تحقیق، به منظور معرفی تجمعات فونی، بایوزون های موجود و تعیین سن بخش های چهل، چمپه و مل از سازند گچساران یک برش در کوه شور، منطقه لار مورد مطالعه قرار گرفت. 17 جنس و 23 گونه از میکرو فسیل ها شناسایی گردید و در نتیجه 2 تجمع فونی تشخیص داده شد. بر این اساس سن سازند گچساران در این برش چاتین-آکی تانین در نظر گرفته شد. پسروی آب دریا پس از روپلین، در ناحیه مورد مطالعه سبب ته نشست رسوبات تبخیری سازند گچساران گردیده است. بنابراین در فارس داخلی بخش پایینی سازند گچساران معادل زمانی آسماری میانی و بالایی در ناحیه خوزستان است.کلیدواژگان: زیست چینه نگاری، سازند گچساران، الیگو، میوسن، روزنه داران
-
صفحه 84پهنه آهکی سازند آسماری در تاقدیس پابده و بخصوص بخش جنوب شرقی آن (کوه ادیو) در شمال شرق استان خوزستان، تحت تاثیر نیروهای تکتونیکی بطور گسترده ای گسله، دارای درزه و شکاف شده و شرایط تشکیل آبخوان کارستی را فرآهم آورده است. پدیده های ژئومورفولوژیکی مانند چشمه کارستی بی بی تلخون، دره تکتونیکی- کارستی تالوک و کارن ها نشان از توسعه کارست و آبخوان کارستی منطقه می باشد. مطالعات زمین شناسی ساختاری، ژئومورفولوژی و هیدروژئولوژی منطقه نشان می دهد که: 1) کوه ادیو با کارست شدگی بیشتر نسبت به گریوه بخش اصلی ذخیره آب کارستی را تشکیل می دهد، 2) سازند مارنی پابده در زیر آهک آسماری بصورت آب بند عمل نموده و قاعده کارست شدگی است، 3) گسل های (و شکستگی های) عرضی و مورب باعث افزایش خردشدگی آهک شده اند و نقش مهمی در ارتباط کانال های انحلالی ایفا می نمایند، 4) تراکم درزه ها و شکستگی ها نواحی زیر سطحی با پتانسیل بالای نفوذپذیری و انتقال جریان آب را نشان می دهد، 5) چشمه بی بی تلخون در کمترین ارتفاع رخنمون آهک آسماری، اصلی ترین خروجی آب زیرزمینی منطقه است و 6) جریان آب در آبخوان کارستی منطقه غالبا در دو جهت NE به SW وSE به NW می باشد.کلیدواژگان: کوه ادیو، تکتونیک، آبخوان کارستی، چشمه بی بی تلخون
-
صفحه 97به منظور تعیین برخاستگاه و حذف اثر فرآیندهای دیاژنزی بر ترکیب، ماسه سنگ های سازند لالون با سن کامبرین پیشین در برش باهمو با ضخامت 550 متر واقع در بلوک پشت بادام، مورد مطالعه قرار گرفتند. این مطالعات توسط بررسی های سنگ شناسی 170 مقطع نازک، آنالیز مدال50 نمونه مناسب و استفاده از میکروسکوپ الکترونی و آنالیز EDX صورت گرفت. فرآیند های مرحله ائوژنز در این ماسه سنگ ها شامل: سیمانی شدن اولیه کلسیتی، فشردگی فیزیکی، جانشینی دانه ها توسط سیمان کلسیتی و رنگ آمیزی شدن هماتیتی، فرآیندهای مرحله مزوژنز شامل: فشردگی شیمیایی، سیمانی شدن کوارتزی، دولومیتی شدن سیمان های کلسیتی، ددولومیتی شدن، آلبیتی شدن فلدسپارها و رشد ایلیت و کلریت اتوژن و فرآیندهای مرحله تلوژنز شامل: ایجاد شکستگی ها و پر شدن آن ها توسط سیمان های کلسیتی و دگرسانی سیمان های ائو و مزوژنتیکی می باشد. پس از شناسایی این فرآیندها و حذف تاثیر آن ها بر نتایج آنالیز مدال، مطالعات برخاستگاه زمین ساختی در این ماسه سنگ ها با استفاده از دیاگرام های Qt86 F5 L9، Qm46 F5 Lt49، Qp90 Lvm5 Lsm5 و Lm12 Lv5 Ls83 انجام شد. این مطالعات نشان دهنده رخساره کوارتزی/ قطعه سنگی با برخاستگاه زمین ساختی کوهزایی چرخه مجدد و ریفت حاشیه قاره ای در این سازند است که در کوارتزآرنایت های راس سازند به رخساره کوارتزی با برخاستگاه زمین ساختی کراتون تغییر می یابد. شواهد سنگ شناسی و استفاده از دیاگرام های خشتی بر پایه دانه های کوارتز، حاکی از وجود چند منشا برای ماسه سنگ های مورد مطالعه می باشد. دیاگرام های آب و هوایی QFRF و log Qt/F در برابر log Qp/F نشان می دهند که در طی نهشت سازند لالون، روند آب و هوایی از نیمه خشک تا مرطوب تغییر می یابد.کلیدواژگان: آب و هوا، برخاستگاه زمین ساختی، دیاژنز، سازند لالون، کراتون، کوهزایی چرخه مجدد
-
Page 1The effects of soil erosion plays a role in incidence of dangerous floods, rapid loading of dams and destruction of farmlands, and prevents the occurrence of floods as well, important measures need to be adopted in order to prevent its store from being loaded. The purpose of the present study was to study the geomorphological problem of the mentioned dam, the role it plays in production of sediment and its effect on Nam Rood Dam in Ghazghinchai Basin, with focus on degree of erosion and the amount of sediment produced. Ghazghinchai Basin is located in south of Central Alborz Mountains, North-Eastern Tehran Province, and is one of the sub-basins of Nam Rood River and covers an area of about 144.235 km2. In order to study the amount of erosion and the sediment produced in the basin under investigation, first the variables effective in erosion were analysed by GIS softwares, through direct observations, field work and indirect observations including satelite images, air photos and climatic and hydrological data. And finally in order to achive our intended purposes such common methods of estimating erosion in sediment the Besyak Model were used. Technique of giving scores and integrating layers were also used to estimate the amount of erosion in basin under investigation. The results show that the annual amount of sediment poduced in the basin is around 14011.24 tons per km2. The findings also indicat that the major proportion of this amount of sediment is produced from the central parts of the basin which lie in the show area with high degree of erosion, as show by the results of our zoning.
-
Page 18Every year nearly 2 billions tons of valuable soil is lost in Iran. Financial damages of this situation is 18.5 × 10 12 Rials. For prevention of this damage we need an appropriate method for reducing the soil erosion. Therefore we need information and data about soil erosion in the basins. The goals of this study are assessment of soil erosion and intensity of sediment production in the study area. Evaluation of experimental models efficiency such as FAO, EPM and PSIAC is another goal. In fact we compared the results of experimental models data with officials data. Finally we producet soil erosion map for study area and found best method for assessment of soil erosion in the study area and similar basins. In this research we have used data received from field check, existing maps and meteorological and hydrometric station. After entering the maps in the ilwis software and geo-refrencing, we have created a table for each model mentioned above. Then appropriated value extract for homogenize area. After that with overlay of the layers, zonation maps for intensity of erosion prepared. In the next step, erosion maps that produced by models, were compared together with overlay method. At the end, PSIAC selected as the best model for zonation of soil erosion in the study area. Also for sediment yield estimation, PSIAC used as appropriate method for Maryamnegar and similar basins. On the base of above mentioned model, soil erosion at Maryamnegar basin has been estimated about 115495 ton/y and percent of soil erosion in the class of very low, low, medium, high and very high are 3.22, 43,37, 36,33, 13,45 and 3.63 of total area.
-
Page 35Inner cities of Iranian historic and traditiond cities, as a result of remarkable political and economic changes have transformed during last decades. In this period, these changes have followed by functional and physical deterioration. Rehabilitation, restoration and finally reconstruction of deteriorated parts of cities, notably their central sectors, based on step by step planning as well as social capitals lead to better arrangement of revitalization of deteriorated parts of city. This paper tries to present important aspects of inner cities (deteriorated parts), based on SWOT model, in terms of their restoration, and their reconstruction. Our case study is in the central part of Zanjan city.
-
Page 55The Fahliyan Formation is a carbonate sequence of Lower Cretaceous age, and was deposited in Zagros sedimentary basin. The Fahliyan Formation in subsurface sections of well No. 307 of Ahwaz Oil field and well No. 32 of AB-Teymour Oil Field has been studied. Facies analysis and petrographic studies led to the recognition of 17 microfacies that were deposited in homoclinal carbonate ramp with 4 facies belts i. e: tidal flat, lagoon, shoal and open marine. Variation in relative sea level led to deposition of three third order sequences with sequence boundary type 1 and 2 in Fahliyan Formation. Based on facies analysis, retrogradational and progradational stacking patterns have been recognized.The lower boundary in first depositional sequence in both sections are 1 and the other boundaries are 2. Maximum flooding surfaces in Fahliyan Formation correlative with maximum surfaces of the same age in Arabian platform.
-
Page 75In order to introduce faunal assemblages and biozones of the Chehel, Champe and Mol members of the Gachsaran Formation one stratigraphic section at Kuh-e Shur, Lar area, were studied. 17 genera and 23 species of microfossils were identified and the result of this study led to the recognition of two assemblage zones. As a result, the Gachsaran Formation is Chattian-Aquitanian in age. At the study area, the Gachsaran Formation were deposited after Rupelian sea-level fall. Therefore, in interior Fars, the lower parts of the Gachsaran Formation are equivalent to the middle and upper part of the Asmari Formation in Khuzetan area.
-
Page 84The calcareous Pabdeh Anticline of Asmari Formation and in particular the Odiv Mountain in the north-east part of Khuzestan province has been seriousely faulted and fractured under tectonic forces. The tectonic activities, faulting, fracturing have provided favorable conditions for karstification of the Odiv Mountain. Geomorphologic phenomenon such as Bibitalkhun spring, Taluk karstic valley and Karrens are hallmark of karst development in this area. Assessment of structural geology, geomorphology and hydrogeology in the study area show that: 1) Odiv Mountain karstification is more than the Gariveh Mountain and has the main karstic water resources, 2) Pabdeh Formation lying under the Asmari limestone is the base of karstification and acts as water barrier, 3) Transverse and oblique faults and fractures impact on limestone smashing and are playing a significant role to connect solutional conduits, 4) fractures density indicate underground permeable zones and water flow paths, 5) Bibitalkhun spring is the main output in the study area and 6) water dominantly flows in the karstic aquifer from NE to SW and SE to NW.
-
Page 97The Early Cambrian sandstones of Lalun Formation with 550 m thickness have been studied in Bahmoo section, in Poshte Badam block, to illuminate their provenance and omitting the effect of diagenetic processes on the sandstone composition. These investigations have been accomplished by study of 170 thin sections, modal analysis of 50 appropriate samples, and use of SEM and EDX analyses. Eogenetic stage processes in these sandstones include: early calcite cementation, mechanical compaction, corrosion of grains by calcite cement and hematite pigmentation. Mesogenetic stage processes include: chemical compaction, quartz cementation, dolomitization of calcite cements, dedolomitization, albitization of feldspars and grow up authigenic quartz, illite and chlorite, and telogenetic stage processes include: fracturing and filling them by calcite cement and alteration of eogenetic and mesogenetic cements. After recognition of these processes and omitting their effect from the results of modal analysis, we studied tectonic provenance of these samples by using Qt86 F5 L9, Qm46 F5 Lt49, Qp90 Lvm5 Lsm5, and Lm12 Lv5 Ls83 diagrams. These studies reveal the quartzolithic facies with recycled orogen and rifted continental margin tectonic provenance witch changed to quartzose facies with cratonic tectonic provenance in top quartzite. Petrographic evidences and quartz type analyses (diamond diagrams), reveal that these sandstones have been derived from mixed provenance. The QFRF and log Qt/F vs. log Qp/F diagrams propose trend of climate change from semi arid to humid during deposition of the Lalun Formation.
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.